महिलामा हुने डरलाग्दो रोग हो स्तन क्यान्सर । नेपालमा वर्षेनी यस रोगले धेरै महिलाको मृत्यु हुने गरेको छ ।
स्तनका कोषहरू असामान्य रूपमा वृद्धि हुदै गएपछि स्तन क्यान्सरको सम्भावना हुन्छ ।
साधारणतया यी कोषको वृद्धि र विभाजन शरीरको आवश्यकता अनुसार हुने गर्दछ । तर जब तीव्र रूपमा र धेरै मात्रामा कोषहरू वृद्धि र विभाजन हुन्छ तब पुराना कोषहरू टाँसिएर रहन्छन् र गिर्खा वा ट्युमर बन्ने प्रक्रिया सुरु हुन्छ ।
यसरी अनियन्त्रित र अनावश्यक वृद्धिबाट बन्ने गिर्खा, गाँठागुँठी र निको नहुने घाउलाई नै स्तन क्यान्सर भनिन्छ ।
तर आम मानिसमा भने सामान्य रुपमा आउने गिर्खा, ठूलो स्तन, ब्राको प्रयोग लगायका कारणले स्तन क्यान्सर हुने भ्रम छरिएको छ । स्तन क्यान्सरबारे मानिसबीच रहेको भ्रमहरु जो सत्य छैनन् यसबारे हामी चर्चा गर्दैछौ ?
१. गाँठागुठी र गिर्खा आउँदैमा स्तन क्यान्सर हुदैन । यस्ता लक्षण देखिएस्वास्थ्य जाँच गराउनुपर्छ ।
२. महिलाले प्रयोग गर्ने अन्डरवेयर र ब्राले स्तन र पाठेघरको क्यान्सर गराउँछ भन्ने भ्रम हो । यसको प्रयोग गर्दैमा क्यान्सर हुन्छ भन्ने हुदैन ।
३. कतिपय महिलामा परफ्युमको प्रयोग स्तन क्यान्सर हुन्छ भन्ने भ्रम छ । तर यो सत्य होइन । परफ्युम र स्तन क्यान्सरबीच कुनै पनि सम्बन्ध छैन ।
४. ठूला स्तन हुने महिलामा स्तन क्यान्सर हुन्छ भन्ने भ्रम हो । स्तन ठुलो हुदैमा क्यान्सर हुने कुनै संभावना रहदैन ।
५. स्तन क्यान्सर बंशानुगत कारणले पनि हुने गर्दछ । तर परिवारमा कसैलाई स्तन क्यान्सर नभए पनि अन्य सदस्यहरुलाई समेत क्यान्सर हुने सम्भावना हुन्छ ।
६. पहिलो स्टेजमा नै रोग पत्ता लागे स्तन क्यान्सरको उपचार सम्भव छ । तर दोस्रो वा तेस्रो स्टेजमा पुगेपछि यसको उपचारमा समस्या हुनसक्छ ।
७. स्तन क्यान्सर एकबाट अर्कोमा सर्छ भन्ने भ्रम हो । क्यान्सर भएको महिलाको नजिक जाँदैमा स्तन क्यान्सर सर्दैन ।
८. स्तन क्यान्सरको समस्या महिलामा मात्र नभई पुरुषहरुमा पनि हुने गर्दछ ।
९. महिनावारी बन्द भएका महिलामा स्तन क्यान्सर हुँदैन भन्ने भ्रम हो । महिनावारी बन्द भएपछि शरीरमा फ्याटको मात्रा बढ्छ र क्यान्सर लाग्ने संभावना हुन्छ ।
१०. सर्जरीद्वारा क्यान्सर प्रभावित अंग हटाउँदा स्तन क्यान्सरको उपचार हुन्छ । तर स्तनमा गिर्खा र गाँठागुठी धेरै छन् भने स्तन फाल्नु पर्ने हुनसक्छ ।
